آبشار قینرجه: بخش کشاورزی و صنعت باغداری شهرستان تکاب یکی از منابع مهم درامدی آن است که متاسفانه مشکلات خاص خودرا دارد. تکاب با روستاهای سرسبز وباغات سیبس یکی از قطب های تولید این محصول در استان و حتی کشور است.
سید محمد نجیبی: فصل برداشت محصول سیب از باغات این شهرستان چند روزی است که به پایان رسیده اما باغدار تکابی از بی رونقی و کسادی بازار رنج می‌برد و چشم امیدش به حمایت مسئولان برای خروج از این رکود هزینه‌زاست.
روزگاری باغات سیب این شهرستان بویژه در بخش تخت سلیمان سرآمد تولید این محصول در استان بودند اما هم اکنون با مشکلاتی گریبانگیر شده اند، چند سالی است نبود مشتری و بازار مناسب، و متضررشدن باغداران به کابوسی برای آنان تبدیل شده است.
در حالی که شهرستان تکاب یکی از بزرگترین قطب های تولید سیب درختی در استان و حتی منطقه می باشد ولی از نظر ایجاد و یا تقویت صنعت سورت و بسته بندی بسیار ضعیف می باشد ، بطوری که در این شهرستان هیچگونه واحد سورتینگ و بسته بندی در در آن فعال نیست و به دلیل عدم آشنایی باغداران و جا نیفتادن فرهنگ بسته بندی و همچنین بالا بودن نرخ این نوع خدمات باغداران آنچنان رغبتی جهت استفاده از این امکانات نشان نمی‌دهند.
شهرستان تکاب حتی از داشتن یک باب سردخانه فعال محروم است در حالی که در شهرستان مراغه هم اکنون 22 باب سردخانه با ظرفیت 100 هزار تن وجود دارد که کشاورزان آن می توانند محصول سیب خود را در آنجا بسته بندی و در این سردخانه ها ذخیره کنند.
امروزه دیگر بر کسی پوشیده نیست که":روستاها قلب تپنده کشور در اقتصاد هستند و در صورت بروز مشکل در آن تاثیرات فراوانی به اقتصاد کشور وارد می شود."
اما امروز آنچه بیشتر از همه روستایی باغدار را می رنجاند قیمت خرید ناعادلانه محصولات مرغوب و و تفاوت قیمت ان در بازار مصرف است. کشاورز تلاشگر قیمت فروش این محصول را برای زحمات سالیانه ای که برای پرورش سیب در باغا خود متحمل می شود ناکافی میداند.
عدم وجود سردخانه باعث شده تا محصولات به دست دلالان بیفتد و دسترنج باغداران توسط آنها تاراج شود.و به دلیل نبود بنیه مالی باغداران همه چشم انتظار اند که سازمان جهاد کشاورزی و تعاون روستایی درجهت ساخت و راه اندازی حداقل بک واحد سردخانه برای ذخیره‌سازی میوه گام بردارند تا باغداران کمتر متضرر شوند.
امروزه وجود دلالان و واسطه ها واقعیت غیرقابل انکار در بخش کشاورزی در کل کشور است اما امروزه " برخی کارشناسان این بخش باحذف دلالان و واسطه مخالفند و معتقدند که باید دلالان و واسطه‌ها در این بخش باشند تا بازارهای خارجی و داخلی محصولات کشاورزی از جمله سیب حفظ شود."
در واقع آنان معتقدندکه به جای حذف دلالان و واسطه‌های بخش کشاورزی باید این افراد و گروه‌ها ساماندهی و کنترل شوند تا بتوان ضمن شناسایی بازارهای جدید بازارهای سنتی خود را حفظ کنیم.
- مهمترین مشکلات بخش باغداری شهرستان تکاب
1- مشکل نوسان قیمت سیب در بازار فروش که ازقانون و نرخ گذاری خاصی تبعیت نمی کند و هرآنچه که خریدارن عمده و سلف خرها تعیین نمایند وحاشیه امنیتی برای قیمت تعیین شده این محصول وجود ندارد.
2- عدم وجود سردخانه های استاندارد و صنایع بسته بندی و سورت میوه در شهرستان ، که متاسفانه نکته غم انگیز اینجاست که تنها سردخانه شهرستان واقع درکیلومتر ۵ جاده تکاب – شاهیندژ نیز عملا از رده فعالیت خارج شده و انواع و اقسام کاربری های و فعالیت های غیرمرتبط (معاینه فنی خودروها و مرکزخرید گندم و…) در آنجا به بوته آزمایش گذاشته می شود و حمایت خاصی در راستای احیای این مرکز و استاندارد سازی آن به منظور استفاده باغداران منطقه صورت نمی گیرد. از سوی دیگر به دلیل هزینه بالای ایجاد چنین واحدهایی در سطح شهرستان عملا از سوی باغداران و کشاورزان توانایی مالی و رغبت چندانی در این زمینه وجود ندارد و همه چشم به دست مسئولان و کرم آنها دارندو
3- نبود واحد های تولید جعبه های پلاستیکی که امروزه مورد استقبال خریدران و دلالان قراره گرفته و کم کم جعبه های چوبی قدیمی جای خود را به اینگونه سبدهای سبک و متنوع داده اند ولی امروزه تمام این محصول مورد نیاز و پرکاربرد در صنعت باغداری شهرستان از خارج از آن تهیه می گردد.
4- عدم برند سازی و معرفی سیب تولیدی تکاب در سطح کشوری
علی رغم کیفیت و ماندگاری بالای محصول تولیدی باغات سیب تکاب
5- امسال به دلیل کوتاه بودن فصل برداشت و تولید بالای محصول در منطقه بسیاری از باغداران در امر فروش با مشکلات زیادی روبرو شدند. چنین شرایطی بسیاری از باغداران را مجبورکرد که خود اقدام به چیدن محصول نمایند که آن نیز مشکلات دیگری درپی داشته است که یکی از آنها بحث افزایش قیمت لوازم بسته بندی از جمله جعبه های چوبی و سبد های پلاستیکی می باشد.
6- عدم وجود صنایع جانبی (کمپوت سازی , آبمیوه گیری وکنسانتره و…) باعث شده که محصول سیب صنعتی یا همان زیردرختی ) موجود در باغات منطقه با قیمتی ناچیز و عملا از شهرستان خارج شده و به شهرستان های مجاور منتقل شود
در برخی موارد قیمت سیب صنعتی آنچنان پایین بود که حتی هزینه حمل آن را به خارج از باغ هم در نمی آورد. این درحالی است که سیب صنعتی
محصولی است که می تواند درصورت سرمایه گذاری های لازم و زیربنایی و ایجاد صنایع بسته بندی و سورتینگ و ایجاد ارزش افزوده فراوان موجبات اشتغال بسیاری از جوانان عزیز منطقه گردد و از مهاجرت آنان به خارج از شهرستان جلوگیری نماید.
در زمینه حمایت از صنعت باغداری شهرستان تکاب اقدامات قابل توجهی از سوی مدیریت جهاد کشاورزی و زیرمجموعه های آن صورت گرفته که واقعا جای تقدیر و تشکر دارد.
اقداماتی مانند خریداری و نصب سامانه ضد تگرگ که برای اولین بار در سطح شهرستان در روستای حسن آباد راه اندازی شد و بزودی دومین سامانه در روستای یولقون آغاج نصب خواهد شد.
تلاش در جهت تحت پوشش قرار دادن باغات شهرستان در طرح آّبیاری تحت فشار که باهمکاری باغداران منطقه صدها هکتاراز باغات منطقه بویژه در روستاهای زنهار کندی و حسن آباد تحت پوشش این سیستم قرار می گیرد. همچنین درزمینه لوله گذاری انهار قدیمی و سنتی انقال آب ده ها کیلومتر لوله به روستاهای شهرستان واگذاری خواهد شد. وبسیاری از اقدامات دیگر که قطعا در بهبود وضعیت بخش کشاورزی این شهرستان مثمر ثمر خواهد بود.
پیشنهاداتی جهت رونق بخش باغداری شهرستان تکاب.
1- ایجاد واحدهای فرآوری، بسته بندی و سورتینگ جهت دستیابی به بازار های متنوع.
2- تبدیل باغداری سنتی به صنعتی و ترویج تولید انواع سیب مرغوب با ماندگاری بالا.
3- استفاده مستمر ازکارشناسان کشاورزی در زمینه تولید سیب و نظارت بر روند تولید محصول.
4- تلاش درجهت برند سازی و تبدیل برند سیب تکاب به یک یرند شناخته شده و معتبر در رمیان برند های برتر کشور در این زمینه
5- برگزاری جشنواره و برنامه های متنوع در جهت شناسایی این محصول به مشتریان.
6- تلاش در جهت جذب سرمایه گذار و ساخت سردخانه های مجهز و کار آمد در سطح شهرستان.
7- برگزاری کلاس های مستمر آموزشی و آموزش جامع کشاورزان در مرحله کاشت ، داشت و برداشت محصول.
8- تلاش در جهت تعیین قیمت عادلانه و یا خرید تضمینی محصول باغداران
9- افزایش سهم پرداختی بیمه ها بابت بیمه محصول سیب
10- ایجاد تعاونی هایی جهت مدیریت فروش و بازار یابی محصول
*دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری
دانشگاه محقق
تخت نیوز : سیدمحمد نجیبی
